پایان ماراتن ۱۷ ساله مسکن مهر در پرند
شناسه خبر: 123276 سرویس: اقتصادی
مدیرعامل عمران پرند از تکمیل و تحویل باقیمانده مسکن مهر، بدون دریافت هزینه خبر داد و گفت: ۲۸۰۰ میلیارد تومان از منابع داخلی برای تکمیل این پروژه‌ها هزینه شد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم ، طرح مسکن مهر 17 سالگی آغاز عملیات اجرایی خود را پشت سر می‌گذارد. سال 1386 کلنگ ساخت بیش از 2.1 میلیون واحد مسکونی به مرور بر زمین زده شد. در این مسیر سهم شهر جدید پرند به‌عنوان پایتخت صنعتی‌سازی کشور حدود 95 هزار واحد بود که به گفته مدیرعامل شرکت عمران این شهر تا امروز به جز بخش اندکی پروژه مشکل‌دار مربوط به تعاونی‌ها تقریباً به اتمام رسیده است.
امروز 1369 واحد مسکن مهر در پرند باقیمانده که بخش زیادی از آن برای تعاونی‌های عارضه‌دار حقوقی است، یعنی حدود 1.4 درصد از کل پروژه‌های مسکن مهر. برای بررسی آخرین وضعیت پروژه‌های مسکن مهر و نهضت ملی مسکن گفت‌وگویی با آرش صیادی مدیرعامل شرکت عمران شهر جدید پرند انجام داده‌ایم که مشروح آن در ادامه می‌آید؛
تسنیم: به لحاظ آمار و ارقام بحث‌های متفاوت درخصوص پروژه‌های مسکن که دولت در آن نقش داشته، مطرح می‌شود. مسکن مهر، اقدام ملی و قانون جهش تولید یا همان نهضت ملی مسکن. در صورت امکان آمار مربوط به این پروژه‌ها که در شهر پرند ساخته یا در حال ساخت است را ارائه کنید.
با کمال افتخار هر آنچه اطلاعات در مورد پرند داشته باشیم، خدمتتان ارائه می‌دهیم. اطلاعات کاملاً شفاف و واضح خواهد بود. در مورد دیگر مناطق کشور، اطلاعات دقیقی ندارم که بخواهم بگویم مثلاً وضعیت یک استان یا کل کشور به چه شکل است. اما در مورد پرند، سوال شما را تفکیک می‌کنم و در ادامه به آن پاسخ می‌دهم.
در ابتدا باید بگویم در پرند بخش مسکن مهر داشتیم. بخشی از این پروژه‌ها هنوز باقی مانده بود از ابتدای دولت سیزدهم. این بخش را توضیح خواه داد و سپس به سیاست‌های تولید مسکن در دولت سیزدهم می‌پردازم.
در شهر جدید پرند حدود 95 هزار واحد مسکونی در قالب مسکن مهر ساخته شده است. وقتی می‌گویم حدود 95 هزار واحد، این آمار کمی ممکن است تغییر کند؛ زیرا تعدادی از واحدها به صورت خودمالک هستند و این‌ها در آمار کلی محاسبه نمی‌شود. مجموعاً 95 هزار واحد در پرند در قالب مسکن مهر ساخته شده است.
تا امروز چه تعداد از این واحدها تحویل مردم شده است؟
امروز تعداد واحدهایی که هنوز تحویل نشده 1369 واحد است. علت اینکه این واحدها هنوز تحویل داده نشده، عمدتاً به مشکلات حقوقی و اجرایی مربوط به تعاونی‌های مسکن برمی‌گردد. این تعاونی‌ها در برخی موارد با مشکلاتی مواجه بوده‌اند که باعث تاخیر در تحویل واحدها شده است. البته این وضعیت در ابتدا تحت نظارت و مدیریت دستگاه‌های مربوطه، به ویژه اداره تعاون بوده است. در واقع، ما در ابتدا تعاونی‌ها را به عنوان متولی اصلی پیگیری این پروژه‌ها می‌شناختیم و اداره تعاون هم به عنوان نهاد نظارتی بر آنها نظارت می‌کرد.
با این حال، برخی از تعاونی‌ها موفق عمل کردند و پروژه‌های خود را به پایان رساندند، اما برخی دیگر با مشکلات جدی مواجه شدند. در نتیجه، مجبور شدیم که به این پروژه‌ها مداخله کنیم تا آنها را به سرانجام برسانیم. امروز هم یکی از مسائل کاری ما در بانک مسکن همین موضوع است که چگونه می‌توانیم این پروژه‌ها را به پایان برسانیم.
از مجموع 1369 واحدی که هنوز تحویل نشده، مشکل حقوقـی و اجرایی حدود 700 واحد رفع شده و به زودی تحویل مردم خواهد شد. ما این موضوع را با جدیت پیگیری می‌کنیم تا این واحدها تحویل مردم داده شود.
به طور خلاصه، این پروژه‌ها به مرحله‌ای رسیده‌اند که می‌توانیم با اطمینان بگوییم که ساخته شده‌اند، ولی هنوز به دلیل مشکلات اجرایی و حقوقی تحویل نشده‌اند. امیدواریم با اقدامات جدیدی که در حال انجام است، این واحدها به زودی تحویل داده شوند.
پروژه‌های باقیمانده در چه مرحله‌ای از ساخت قرار دارند؟
درصدهای پیشرفت فیزیکی متفاوت است؛ از 5 تا 95 درصد در این بسته داریم. این پروژه‌ها مربوط به تعاونی‌هایی است که شرکت عمران پرند را بر اساس قانون ملزم به تحویل زمین به آن بوده است. این پروژه‌ها عمدتاً توسط این گروه‌ها پیش می‌روند که به آنها «تعاونی‌های قراردادهای دوجانبه» گفته می‌شود.
در این پروژه‌ها، نقش شرکت عمران پرند این بود که زمین را به شکل اجاره بلندمدت (99 ساله) در اختیار این تعاونی‌ها قرار دهد و این تعاونی‌ها خودشان سازنده را انتخاب کرده و وارد مشارکت با بانک‌ها برای انجام کارها می‌شدند. با این حال، این پروژه‌ها به سرانجام نرسیده‌اند و بیشتر آنها مربوط به بعد از سال 1388 هستند.
در آن زمان که بنده هم حضور نداشتم، سیاست وزارت مسکن تغییر کرد و دیگر مدل قبلی یعنی استفاده از تعاونی‌ها برای ساخت و ساز مسکن مهر ادامه پیدا نکرد. به این ترتیب، تعاونی‌ها نتوانستند پروژه‌ها را پیش ببرند یا همه آنها موفق نشدند. به همین دلیل، سیاست جدیدی اتخاذ شد که پروژه‌ها را به قراردادهای «سه‌جانبه» تبدیل کرد. در این مدل، وزارت مسکن و شرکت عمران به‌عنوان نهادهای ناظر و هماهنگ‌کننده، پروژه‌ها را به سرانجام رساندند. این شیوه در اکثر موارد موفق بود. یک سری از تعاونی‌ها به سه‌جانبه تبدیل نشدند. در پرند حدود 1.4 درصد مربوط به این پروژه‌هاست.
چه تعداد از پروژه‌های مسکن مهر در دولت سیزدهم تکمیل و تحویل شد؟
از نیمه دوم سال 1400 به بعد، یعنی از دولت سیزدهم، به ویژه در سال‌های 1401 و 1402، اقدامات زیادی برای تکمیل پروژه‌های مسکن مهر در پرند انجام شد. در این مدت، 11600 واحد به مردم تحویل شد.
با تمام امکانات؟
بله، این واحدها با تمامی امکانات مانند آب، برق و گاز، که هرکدام توسط نهادهای مربوطه تأمین می‌شود، به متقاضیان تحویل گردید. به این ترتیب، تلاش شد تا همه تعهدات قراردادی در زمینه تأمین خدمات و امکانات تکمیل شود.
تلاش بر این بوده که واحدهایی که تحویل می‌شود، هیچ مشکلی از نظر زیرساختی نداشته باشند. با این حال، باید بگویم که در پروژه‌های پرند واحدهایی تحویل داده شده‌اند که هنوز برخی نقایص دارند.
چه نقص‌هایی؟
برای مثال، مشکلاتی مانند آسانسور وجود دارد. البته وقتی می‌گویم آسانسور نقص دارد، منظور این نیست که اصلاً آسانسور در پروژه‌ها نصب نشده است. در واقع، آسانسورها نصب شده‌اند، اما گاهی اوقات استانداردهای لازم برای آنها اخذ نشده یا به دلیل مشکلات فنی، نصب آنها متوقف شده و دیگر ادامه پیدا نکرده است.
چه تعداد واحد مسکن مهر دارای نقص دارید؟
در پرند، یک بسته حدوداً 3000 واحدی از مجموع پروژه‌های مسکن مهر وجود دارد که هنوز نقایصی دارند. این نقایص هم اکنون در حال پیگیری هستند. برای رفع این مشکلات، ما از ظرفیت قانونی موجود، یعنی صندوق ملی مسکن، استفاده می‌کنیم و در تلاش هستیم تا اعتبار لازم را تأمین کنیم و این نقایص را برطرف کنیم.
پرونده مسکن مهر پرند چه زمانی بسته می‌شود؟
در مجموع 11600 واحد از باقیمانده پروژه‌های مسکن مهر در پرند را به مردم تحویل داده‌ایم. اگر به آن 1369 واحدی که اشاره کردم هم نگاه کنیم، بخشی از این واحدها تقریباً نصف آن به زودی و ان‌شاءالله تا پایان امسال تکمیل خواهند شد، اما بخش دیگری از آنها مشکلات پیچیده حقوقـی دارند که ممکن است زمان‌بر باشند.
در حقیقت، حدود 700 واحد با عوارض حقوقی پیچیده‌ای روبه‌رو هستند. برای مثال، برخی از این پروژه‌ها به دستور قضایی متوقف شده‌اند یا اعضای هیئت مدیره آن تعاونی‌ها تغییر کرده‌اند و حالا دیگر هیئت موسس یا هیئت تسویه‌ای برای نظارت بر پروژه‌ها وجود ندارد.
مسائل حقوقـی هرکدام شرایط خاص خود را دارند. در برخی موارد، پیمانکار قبلی طرف قرارداد پروژه به دلیل مطالبات مالی، پروژه را توقیف کرده است. همچنین، هر تعاونی شرایط خاص خود را دارد. به عنوان مثال، تعاونی ناشنوایان کرج یک پرونده دارد، تعاونی گوشتیران مسئله‌ای دیگر، و تعاونی مسکن آموزش و پرورشی‌ها هم چالش‌های خاص خود را. هرکدام از این موارد نیاز به رسیدگی ویژه دارند.
در حال حاضر با بانک مسکن توافق کرده‌ایم که این مشکلات را حل کنیم. به این ترتیب که وام‌های مسکن مهر این پروژه‌ها را تبدیل به وام‌های نهضت ملی مسکن کنیم. به عبارت دیگر، وام‌های 50 میلیون تومانی مسکن مهر به وام‌های 550 میلیون تومانی تبدیل می‌شود که این تغییر می‌تواند به تکمیل پروژه‌ها کمک کند.
بنابراین قرار نیست متقاضیان مسکن مهر آورده جدیدی داشته باشند؟
در حال حاضر، اعضای برخی از تعاونی‌ها اعلام آمادگی کرده‌اند که آورده جدیدی برای تکمیل پروژه‌ها نیاورند. تعدادی از اعضا حداقل این تمایل را نشان داده‌اند، و همکاران ما نیز قرار است پیگیری‌های لازم را انجام دهند. اگر ارکان شرکت تعاونی‌ها هم وارد عمل شوند و همکاری کنند، می‌توان این مشکلات را حل کرد. در واقع، ما نقش مستقیمی در این فرآیند نداریم؛ زیرا این تعاونی‌ها باید به بانک مراجعه کرده و قراردادهای لازم را برای تبدیل وام‌ها به وام‌های نهضت ملی مسکن امضا کنند.
بانک مسکن اعلام آمادگی کرده پروژه‌هایی که پیشرفت فیزیکی بالای 50 درصد دارند، را تحت پوشش قرار دهد و به آنها وام بدهد تا پروژه‌هایشان تکمیل شود. طبق این برنامه، تعدادی از پروژه‌ها، به ویژه حدود 200 تا 300 واحد از این پروژه‌ها، با این روش قابل حل خواهند بود و ان‌شاءالله تکمیل خواهند شد.
پروژه‌های دارای مشکلات حقوقـی چه وضعیتی دارند؟
برخی از پروژه‌ها که مسائل حقوقی دارند دارای پیشرفت فیزیکی بسیار کمی هستند. مثلاً پروژه‌هایی که تنها 5، 6 یا 10 درصد پیشرفت کرده‌اند. این‌گونه پروژه‌ها دیگر به عنوان مسکن مهر ادامه پیدا نمی‌کنند و نمی‌توانیم ادامه دهیم. در این موارد، باید به طور قطعی قراردادهای آنرا فسخ کنیم که برای این منظور، کارهای حقوقـی لازم را انجام می‌دهیم. در حال حاضر، پیگیری‌های حقوقى در حال انجام است تا این پروژه‌ها از دستور کار خارج شوند و وضعیت حقوقـی آنها روشن شود.
در حوزه مسکن مهر، همانطور که اشاره شد، در قانون بودجه سال 1401 اجازه‌ای به وزارت راه و شهرسازی داد که از محل منابع داخلی خود، پروژه‌های مسکن مهر را تکمیل کند. این اقدام به دلیل تورم شدیدی بود که در کشور اتفاق افتاده بود و مشکلاتی که برای مردم ایجاد شده بود. به‌ویژه اینکه متقاضیان دیگر قادر به پرداخت آورده بیشتری نبودند، دولت تصمیم گرفت که سقفی برای پرداخت آورده متقاضیان تعیین کند و باقیمانده هزینه‌ها را دولت تأمین کند.
در همین راستا، شرکت عمران شهرهای جدید طی دو سال گذشته، مبلغ 2800 میلیارد تومان از منابع داخلی خود را برای تکمیل واحدهای مسکن مهر در پرند هزینه کرده است. این 11600 واحد که به مردم تحویل داده شده، از همین محل تأمین منابع تکمیل شده‌اند. نکته مهم این است که هیچ‌یک از متقاضیان، بیشتر از مبلغی که طبق آنالیز سال 1397 مشخص شده بود، پرداخت نکردند و هیچ هزینه اضافی از آنچه که برای هر واحد تعیین شده بود، از مردم گرفته نشد.